Nếu chọn một biểu tượng của tình yêu, chắc chắn mọi người sẽ nghĩ ngay đến trái tim. Thì đấy, ngập tràn đường phố vào lúc này là những trái tim lung linh đủ sắc màu. Nghĩ đến trái tim, người ta nghĩ về tình yêu.

Nhưng tôi thấy trái tim có gì đó phô trương, lòe loẹt và quá bình thường. Muôn vạn người dường như đều chọn trái tim là biểu tượng cho tình yêu vĩnh cửu của mình (nhưng trái tim đâu có vĩnh cửu!)

Không trái tim thì ắt là hoa hồng. Hoa hồng đẹp đấy, nhưng chóng tàn. Tình yêu mà cũng chóng tàn như hoa hồng thì đáng buồn làm sao.


Nhiều người chọn hình ảnh của đôi môi. Hình như biểu tượng ấy chỉ gợi lên sự đam mê. Đam mê dù đã đi qua, tình yêu vẫn còn ở lại.

Những người sắp lập gia đình cho rằng chiếc nhẫn mới là biểu tượng đẹp nhất. Chiếc nhẫn chỉ là sự ràng buộc mà thôi. Tình yêu bản thân nó hoàn toàn tự do, đừng để một chiếc nhẫn mỏng manh ràng buộc mình với một thứ tình yêu đã rệu rã tự bao giờ.

Vì vậy, tôi không thích tất cả những biểu tượng ấy. Nếu chọn cho mình một biểu tượng của tình yêu, tôi sẽ chọn một chiếc khăn vàng.

Tại sao như vậy? Bởi vì đằng sau chiếc khăn vàng là rất nhiều ý nghĩa. Nó là tích hợp của sự tận tụy, nỗi nhớ, lòng thủy chung và khoan dung. Đó chính là bản chất của tình yêu.

Ý nghĩa phổ biến nhất của chiếc khăn vàng là nỗi nhớ của những người mẹ, người vợ, người yêu về những người đàn ông ở một nơi phương xa nào đấy. Thường đó là những người phụ nữ đã trót ôm ấp trong lòng mình hình ảnh của những anh lính có trái tim quả cảm. Họ ra đi nhưng hình bóng họ còn mãi trong tâm trí những người ở lại.

Vì vậy, đã có một thời những cô gái trẻ cài lên tóc hay buộc quanh cổ mình một chiếc khăn vàng. Đó là biểu tượng của sự thủy chung. Một cô gái đeo khăn vàng nghĩa là cô ấy đã yêu, đã hẹn ước và đang đợi chờ một người đàn ông. Anh ta ở nơi đâu đó trên trái đất này, hoặc anh ấy đã chạm đến cổng thiên đường nhưng anh ấy vẫn là người đàn ông cô yêu. Vĩnh viễn, vĩnh viễn... Cô muốn nói với tất cả mọi người điều đó.

Chính vì vậy mà đã có một bài hát và bộ phim mang tên She wore a yellow ribbon. Chuyện kể về một chàng trai yêu một cô gái nhưng trên chiếc cổ của cô đã có một chiếc khăn vàng. Chàng trai ngậm ngùi:

No matter how you love her
Please stay far far away. Round her neck there is a yellow ribbon
(Cho dù bạn yêu nàng thế nào, hãy nén lòng mình bởi trên cổ nàng đã có một chiếc khăn lụa vàng)

Chiếc khăn vàng còn là biểu tượng của niềm hy vọng và lời chúc bình an. Khi tiễn đưa những chàng thủy thủ ra khơi, những người vợ, người yêu thường vẫy chào họ bằng một chiếc khăn vàng. Chiếc khăn vàng gói vào trong đó tất cả niềm hy vọng, nỗi chờ mong và cả sự âu lo của những người yêu nhau.

Nhưng ý nghĩa phổ biến nhất của chiếc khăn vàng chính là chào mừng một sự trở về. Một người khi ra đi và khi trở về thường không phải là một con người. Chiếc khăn vàng chính là dấu hiệu của lòng vị tha, rằng người ở lại vẫn chấp nhận con người từng bỏ mình ra đi ấy.

Có một câu chuyện kể rằng: một người đàn ông tội lỗi bị tống giam vào tù. Trong tù, anh gửi cho vợ anh một lá thư và nói rằng: Anh không xứng đáng để em chờ đợi. Em hãy tìm một hạnh phúc mới nhưng nếu khi anh ra tù, nếu em còn chấp nhận anh, xin em hãy treo một chiếc nơ vàng trên cây sồi già ở giữa quảng trường thành phố, để anh có thể nhìn thấy nó từ chiếc xe buýt đưa anh về. Còn nếu không thấy, anh sẽ ra đi, mãi mãi...

Khi anh ra tù, lòng anh run rẩy và hồi hộp. Khi đi qua quảng trường thành phố, anh ngước nhìn lên cây sồi già. Nhưng không có gì cả. Thế là hết... Nhưng không, không phải là một cây sồi mà tất cả những cây sồi ở đó đều đã được treo rất nhiều chiếc nơ vàng. Những chiếc nơ vàng tung bay trong gió và dưới gốc cây sồi già, vợ anh đang đứng đó...

Đó chính là câu chuyện làm nên bài hát bất hủ Tie a yellow ribbon round the old oak tree.

Ngày hôm nay, người ta vẫn thường cột một chiếc nơ vàng quanh hộp quà khi gửi đến người mình yêu thương. Điều đó có nghĩa rằng người gửi quà đã cột chặt vào đó tất cả tấm lòng của mình. Chiếc nơ vàng trở thành biểu tượng của sự hiến dâng và lòng tận tụy.

Vì vậy, trong dịp lễ Valentine này, tại sao lại không chọn cho mình một chiếc nơ vàng đặt ở đâu đấy.

Hãy cột chiếc nơ trên áo mình nếu bạn muốn có một lời từ chối ý nhị, rằng bạn đã yêu và đang đợi chờ một người đàn ông khác.

Hãy cột chặt món quà bạn tặng người yêu bằng chiếc nơ vàng và trao nó cho người bạn yêu bạn. Chỉ có anh ấy mới có thể mở được món quà quý giá đó.

Và nếu bạn đang chờ đợi ai đó, hãy cột những chiếc nơ vàng quanh cây cối nhà bạn hay treo nó lên cửa. Hãy để người đàn ông ấy hiểu rằng bạn vẫn yêu, vẫn chấp nhận, vẫn thứ tha và chờ đợi anh ấy trở về.

Tie A Yellow Ribbon Round The Old Oak Tree

TIE A YELLOW RIBBON ROUND THE OLD OAK TREE WRITERS RUSSELL BROWN, IRWIN LEVINE I’m comin’ home, I’ve done my time Now I’ve got to know what is and isn’t mine If you received my letter telling you I’d soon be free Then you’ll know just what to do if you still want me If you still want me Just tie a yellow ribbon ‘round the old oak tree It’s been way too long, do you still want me? If I don’t see a ribbon ‘round the old oak tree I’ll just stay on the bus, forget about us, put the blame on me If I don’t see a yellow ribbon ‘round the old oak tree Bus driver, please look for me ‘Cause I couldn’t bear to see what I might see I’m really still in prison and my love, he holds the key A simple yellow ribbon’s all I need to set me free I wrote and told him please... Just tie a yellow ribbon ‘round the old oak tree It’s been way too long, do you still want me? If I don’t see a ribbon ‘round the old oak tree I’ll just stay on the bus, forget about us, put the blame on me If I don’t see a ribbon ‘round the old oak tree Tie a yellow ribbon ‘round that old oak tree I’m coming home Now the whole dang bus is cheerin’ and I can’t believe I see a hundred yellow ribbons tied ‘round the old oak tree I’m comin’ home, I’m glad you waited for me Tie a yellow ribbon ‘round the old oak tree Tie a ribbon ‘round the old oak tree Tie a ribbon ‘round the old oak tree Tie a yellow ribbon if you still want me Tie a yellow ribbon ‘round the old oak tree Tie a yellow ribbon ‘round the old oak tree



Hãy buộc một dải ruy băng vàng lên cây sồi

____Tony Orlando___

Em yêu ơi, hãy buộc một dải ruy băng vàng lên cây sồi già duy nhất
Cây sồi đã ở đó lâu rồi. Còn em có yêu anh nữa không?
Nếu không có dải ruy băng ấy, anh sẽ tiếp tục đi và sẽ cố quên những gì chúng ta đã có vì anh là người có lỗi
Em yêu ơi, anh sẽ đi nếu không nhìn thấy dải ruy băng vàng.
Bác tài ơi, làm ơn nhìn hộ tôi
Vì tôi không có can đảm nhìn cây sồi già duy nhất ấy
Tôi là một kẻ tội nhân, và chỉ có tình yêu của cô ấy mới đem đến tha thứ
Và cô ấy sẽ tha thứ nếu cô ấy buộc lên cây sồi già một dải ruy băng

Cô đã nghe câu chuyện này nhiều lần rồi. Câu chuyện có thật và xảy ra vào năm 1972 ở một miền nào đó của nước Mỹ - nơi mà cô sắp đến. Chuyện kể về một người con trai phải đi tù ba năm vì phạm tội. Anh viết thư cho vợ và nhắn cô ấy nếu còn yêu và tha thứ cho anh thì hãy buộc lên cây sồi già duy nhất trong quảng trường của thị trấn họ sống một dải ruy băng vàng vào ngày anh sẽ mãn hạn tù. Nếu anh đi xe đò qua mà không thấy có dải ruy băng vàng đó, anh sẽ rời thị trấn và bỏ đi biệt tích, không quay lại làm rầy cô nữa.

Chuyện cũng kể rằng ngưòi con trai này đã khóc nức nở khi anh nhìn thấy hàng trăm dải ruy băng vàng được buộc quanh cây sồi già trong quảng trường thị trấn vào buổi chiều hôm anh trở về nhà.

Năm 1972, đĩa nhạc này của Tony Orlando trở thành đĩa bán chạy nhất. Tháng 12 năm đó, nước Mỹ - trong một nỗ lực cuối cùng của những kẻ sắp bại trận - đã ném bom tàn phá Hà Nội của cô vào chính những ngày Giáng Sinh. Những ngưòi mẹ, người chị Mỹ phản chiến cho chiến tranh Việt Nam bắt đầu đeo một dải ruy băng vàng trên ngực áo với thông điệp: hãy đưa những người lính trở về nhà. Năm 1991, cuộc chiến ở Iraq một lần nữa làm thay đổi ý nghĩa của dải băng vàng. Nhưng lúc nào nó cũng vẫn là niềm tin, tình yêu và tha thứ.

Cô nằm nghe bài hát rất nhiều lần, rồi ngủ quên lúc nào không biết. Buổi trưa hôm sau ở sân bay Nội Bài, cô cười rất tươi, ôm hôn bạn bè, các chị em gái rồi vội vàng đi vào phòng cách ly. Hai tiếng sau, ở sân bay mới xây nằm cạnh bờ biển của Hồng Kông, cô ngồi một mình trên ghế dài mặc cho nước mắt chảy xuống.

***

Có một người nhất định không đi tiễn cô vào ngày cô đi. Người này về sau cũng không giải thích lý do và cũng không kể anh đã làm gì vào ngày đó. Thực ra, một lời giải thích là không cần thiết. Cả anh và cô đều hiểu.

Chính người này đã hẹn gặp cô vào buổi tối trước buổi tối cô nằm không ngủ. Cô và anh đi loăng quăng qua các con phố, chẳng ai nói câu gì. Đến bây giờ cô vẫn còn nhớ cảm giác đó - cảm giác ở rất gần với anh mà chẳng thể nào nói được điều gì. Mà biết nói gì? Cô đoán anh cũng ngổn ngang như cô. Hai người cứ đi. Anh đưa cô qua tất cả những con phố họ vẫn thường qua; cả những con đường dài vắng vẻ trên Hồ Tây - lúc chiều tà vẫn hay gợi nhớ đến Chiều ở Autengeui của Monet, cả những khu phố cổ náo nhiệt - chợ Hàng Da, phố Hàng Điếu, Lý Quốc Sư, Đinh Tiên Hoàng, Hàng Bông và Hàng Đào. Họ ngồi uống nước mía ở ngay đầu phố Hàng Điếu, chỗ ngã năm chợ. Đấy là lần duy nhất trong cả buổi tối, cô nhìn thoáng vào mặt anh. Bình thản và điềm đạm. Khi đưa cô về ngõ, anh cười, cũng không nhìn vào mặt cô, và nói: “Nhớ giữ gìn sức khoẻ, có gì thì viết thư về nhé”.

Cũng chính người này, mùa hè trước đó vẫn hay chơi Passion Blue trên chiếc piano cũ của Nga mỗi khi cô ghé qua nhà. Anh cũng đưa cô đến những lớp học vẽ người xem anh vẽ. Cô đã ngồi hàng giờ trong căn phòng chật chội trên gác hai của một ông hoạ sỹ già, xem anh và các bạn đo và vẽ bằng than chì. Anh là người duy nhất trong lớp được phép vẽ sơn dầu. Hai bàn tay anh gầy có những ngón dài và xương, nắn nót đưa những nét cọ trên tấm toan trắng. Lúc nào cũng bình thản và điềm đạm như thế.

Và cũng chính người này đã đi dạo với cô những tối Sapa mù sương khi bạn bè mải chơi bài hay trêu nhau. Anh mua ngô nướng và kem; đi đến khi mỏi chân thì về.

Trong ba năm biết nhau, anh và cô chưa bao giờ cần nói về tình cảm của mình. Đến tận ngày cô đi cũng thế. Họ cũng chưa bao giờ cầm tay; chưa bao giờ gần gũi. Thậm chí họ cũng không có cả ý nghĩ đó. Nhưng cảm giác thì thật rõ ràng: rằng người kia luôn ở gần khi ta cần. Cả hai đều biết là có quá nhiều thời gian và việc phải làm ở phía trước.

***

Lúc ngồi ở sân bay Hồng Kông để kệ cho nước mắt chảy, em có cảm giác như là trách móc. Trách điều gì thì em cũng không hiểu. Chỉ cảm thấy có một chút trống vắng và cảm thấy rõ ràng có cái gì đó đã ra có thể tốt hơn, chắc chắn hơn. Lần này em đi, nhanh thì 3 năm, mà lâu thì chưa biết đến bao giờ sẽ về. Một cái gì đó níu chắc chắn có lẽ là một cái em cần lúc đó. Thế mà em chỉ cảm thấy đi là đi.

Nước mắt chảy một lúc thì em bắt đầu bình tĩnh lại và lôi túi sách ra lục lọi xem bạn bè với bố mẹ còn cố nhét thêm gì lúc sáng nay. Em thấy có một cái gói giấy nho nhỏ, vặn thành hình cái kẹo to, không biết của ai bỏ vào túi. Mở ra thì thấy bên trong là một cái túi nhỏ xíu bằng vải nhung đỏ rực, có dây thắt miệng màu vàng rực giống như túi của các bà già. Bên trong túi có một cái vòng bạc đeo cổ rất đẹp. Cái vòng bạc này - người mà em kể là không đi tiễn em đã đeo nó không biết từ bao giờ rồi. Em không biết ai đã bỏ nó vào túi em sáng nay.

***

“Dear G,” - anh viết, lúc nào cũng bằng tiếng Anh, chắc viết từ văn phòng.
Are you doing fine over there? It is almost autumn here, beautiful as always. What a shame I don’t have time to enjoy it. The reason is already known: too much work. Are you doing okie, G?

Lúc nào anh cũng vẫn thế: are you doing fine? Cô có doing fine không ư? Có và không. Làm thế nào để giải thích cho anh hiểu khi mà anh không có cùng tham chiếu về nước Mỹ này? Làm thế nào để anh biết về những mệt nhọc của cuộc sống mới xa xôi, những lo toan hàng ngày; những niềm vui không có người nào xung quanh thực tâm hiểu được; những câu đùa mà những người không chung ngôn ngữ với cô chỉ có thể tán thưởng mà không bắt hết ý. Làm thế nào để cho anh hiểu được những giây phút lo thắt ruột khi một mình lo toan mọi thứ; những lúc nghe một giọng ca nữ hát “Tôi mong về Hà Nội để thương áo len cài vội một chiều đông rét mướt” mà thấy xúc động sâu tận đáy lòng; những lúc đêm muốn gọi điện hay nói chuyện về nhà mà cứ phải nói nhỏ vì các bạn cùng phòng đang ngủ; rồi những khi vui như điên vì những thành tích, những tiến bộ mới, những người bạn mới mà không thể kể cho anh vì không muốn phải dài dòng kể hết về người này người nọ.

“Dear M,” - cô ấn vào nút reply:
“ I am doing perfectly fine here. Yeah, what a shame you don’t find time to enjoy beautiful days in Hanoi . The reason is indeed known and confirmed silly. Are you doing okie too, M?”

***

Em đeo cái vòng cổ bằng bạc đó từ ngày sang Mỹ. Không biết sẽ đeo đến bao giờ. Em vẫn doing fine in almost every way, except one. Cái này thì có lẽ em sẽ phải doing my way thôi.

***

Cuộc chiến mới ở Apghanistan làm cho cả nước Mỹ nơi cô đang sống như lên cơn sốt. Khắp nơi, cô gặp những người Mỹ đeo những dải ruy băng có ba màu trắng, xanh và đỏ như màu cờ Mỹ. Người Mỹ trông chờ gì ở cuộc chiến này - cô không rõ. Một vài người bạn Mỹ của cô cách đây một tháng có đến chào cô để đi tập trận cho Hải quân tại Michigan. Cô cười và nói đùa rằng có lẽ cô cũng nên đeo một dải ruy băng đỏ, xanh, trắng cho ra vẻ.

Cô dán một dải ruy băng vàng lên trước máy vi tính trong phòng riêng. Các bạn cùng nhà tò mò hỏi, cô chỉ cười và dài giọng hát vui vui:

Em yêu ơi, hãy buộc một dải ruy băng vàng lên cây sồi già duy nhất
Cây sồi đã ở đó lâu rồi. Còn em có yêu anh nữa không?
Nếu không có dải ruy băng ấy, anh sẽ tiếp tục đi và sẽ cố quên những gì chúng ta đã có vì anh là người có lỗi
Em yêu ơi, anh sẽ đi nếu không nhìn thấy dải ruy băng vàng

Cập nhật: 20/05/2009