John& Linh: Xin chào các bạn!
Linh: Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng biết rằng ngữ điệu là một nhân tố rất quan trọng trong tiếng Anh và chắc hẳn chúng ta đều biết đến cuối câu hỏi thì cần phải lên giọng.
John: Tuy nhiên, ngữ điệu trong tiếng Anh còn “làm” được nhiều việc hơn như thế. Ngày hôm nay, John & Linh sẽ chia sẻ với các bạn một số cách để biểu cảm với ngữ điệu. Qua đó, chúng ta sẽ đạt hiệu quả cao hơn trong diễn đạt và cũng dễ dàng nắm bắt tình cảm, cảm xúc của người đối thoại hơn.
Linh: Trước tiên, mời các bạn nghe 1 đoạn ghi âm. Trong đoạn ghi âm này có 3 nhân vật (đánh số 1, 2, 3) đang nói “cám ơn”, các bạn hãy thử nghe xem thái độ của mỗi nhân vật này như thế nào nhé:
John: Người thứ nhất là một người soát vé. Sau mỗi lần thu vé của khách, anh ta đều nói “cám ơn”. Đây là một thói quen mang tính chất lặp đi lặp lại theo yêu cầu của công việc, chỉ là một hành động giữ phép lịch sự chứ không còn thực sự để biểu lộ “sự biết ơn” nữa. Điều này thể hiện rất rõ trong giọng nói đều đều và đôi lần lên giọng ở cuối câu một cách gượng ép của anh ta.
Linh: Người thứ 2 biểu lộ rằng mình thực sự biết ơn (vì chị ta để quên túi và được người ta đuổi theo để trả) với việc lên giọng và nhấn mạnh vào các từ mang ý nghĩa “cám ơn”.
John: Người thứ 3 nói “cám ơn” với ý nghĩa đối lập hoàn toàn. Chị ta đang biểu lộ sự tức giận vì bị một xe ô tô chạy qua làm nước bắn hết lên áo choàng. Chúng ta có thể hiểu được điều này qua giọng điệu tức giận của chị ta với Thank you very much được nói với giọng đều, không lên không xuống (điều này sẽ được làm rõ hơn ở phần sau).
Linh: Chúng ta sử dụng rất nhiều tính từ khi đưa ra ý kiến, quan điểm về các sự vật, sự việc. Một số trong đó là các tính từ rất mạnh mang tính biểu cảm cao như: brilliant, wonderful, excellent, fantastic, awful, disgusting… chúng ta cần lên giọng khi sử dụng những tính từ rất mạnh này.
John: Một số từ khác ở mức độ bình thường như: nice, OK, good, fun, pretty… chúng ta không cần lên giọng. Các bạn có thể thấy rõ điều này qua đoạn ghi âm dưới đây:
Liz: So, how was your trip?
Claire: Oh, it was quite nice.
Paul: What do you mean, nice? It was brilliant!
Liz: Good hotel?
Claire: Quite pleasant, yes.
Paul: Pleasant? It was excellent! Superb!
Liz: How about the food?
Claire: It was OK.
Paul: OK? It was absolutely delicious!
Liz: And the scenery?
Claire: Quite pretty.
Paul: It was amazing! Beautiful!
Linh: Như đã nói ở trên, khi sử dụng những tính từ mạnh, chúng ta thường lên giọng (lên giọng và hơi xuống một chút ở cuối từ). Nếu sử dụng những tính từ mạnh với một giọng điệu đều đều, người nói thường muốn biểu đạt nghĩa ngược lại của từ đó. Người thứ 3 trong đoạn ghi âm đầu tiên cũng sử dụng nghĩa đối nghịch khi nói.
John: Chính vì vậy, khi sử dụng những tính từ mạnh, chúng ta hãy lên giọng, biểu cảm cao hơn để tránh người nghe có thể hiểu nhầm rằng chúng ta đang mỉa mai hoặc không thực sự cảm thấy như những gì chúng ta đang nói. Các bạn có thể tham khảo đoạn ghi âm dưới đây:
1: We’ve won a holiday for two in Jamaica!
Brilliant! (lên giọng, thực sự thích thú)
2: Our flight has been canceled!
Brilliant! (không lên giọng, biểu lộ sự thất vọng, bực bội)
Linh: Các bạn hãy chú ý hơn đến ngữ điệu khi nói, hãy luyện tập theo các đoạn ghi âm trong bài.
John: Mong rằng kỹ năng nghe và nói của các bạn sẽ có những tiến bộ đáng kể.
John& Linh: Xin chào và hẹn gặp lại.
