Mỗi lần Tí đạp xe tới cổng trường, lại nghe các bạn cười nhạo :
- Hê hê! Anh em ơi, ngài Đôn Kihôtê cưỡi lừa tới!
Quả thật, chiếc xe đạp của Tí trông rất dị kỳ. Sườn vàng hoe. Niền gỉ sét. Vè sau cong lên như đuôi ngựa. Tay cầm vểnh cao, chẳng khác nào đôi tai lừa. Tí 14 tuổi, đang độ “nhổ giò” cẳng dài lêu khêu, cưỡi con vật bằng sắt kêu cót két ấy, đôi vai nhô cao và cổ thụt đâu mất, trông thật khó nín cười.
Tí vừa dắt xe vào chỗ gửi, vừa nghĩ : “Hãy đợi đấy!”
Nguyên từ một năm nay, Tí đã âm thầm thực hiện một ý định mà nó đặt cho cái bí danh rất hách là “chiến dịch SS10”. Ban ngày đi học, buổi tối Tí xin được một chân rửa chén ở nhà hàng lớn, làm việc vất vả nhưng lương khá. Tiền lĩnh được Tí dành dụm định để mua một chiếc xe đạp đua bóng lộn, niền căm sáng lấp lánh, có cần sang số 10 tốc độ (SS 10).
Bây giờ tiền dành dụm đã đủ. Và buổi chiều thứ năm ấy, nhân được nghỉ học, Tí đi mua xe đạp.
Nó run run bỏ xấp bạc mới toanh vào túi áo, rồi lấy hai cây kim tây gài miệng túi lại cẩn thận, nghĩ : “Có mọc cánh cũng không bay đi đâu được”.
Trời tháng tư nắng như đổ lửa, đất dưới chân nóng bỏng, thỉnh thoảng một cơn gió hừng hực cuốn bụi bay mịt mù.
Đang rảo bước, thình lình Tí nghe tiếng la thất thanh : “Cháy! Cháy!”. Và phía trước mặt nó, ngọn lửa bừng bừng bốc lên cao ngất. Dân hai bên hàng phố hốt hoảng chạy rần rần, gọi nhau í ới. Người ôm ti vi, người khiêng tủ lạnh, người xách mùng mền, tới lui lăng xăng. Giữa cảnh hỗn loạn đó, Tí nghe có tiếng trẻ con khóc thét lên kinh hoàng, phát ra từ một căn nhà lửa đang cháy gần tới. Tí lao ngay đến đó. Căn nhà bằng gỗ, cất vững chắc, cửa đóng chặt bằng một ổ khoá to kềnh. Hẳn là người lớn đã đi đâu đó, nhốt đứa bé bên trong vì sợ nó chạy ra ngoài đường.
Tí xô cửa. Không ăn thua gì, gỗ căm xe quá chắc. Tí ngó quanh quất, chợt thấy một khúc gỗ lớn, dài hơn ba thước. Nó ôm khúc gỗ khá nặng, tông vào cánh cửa. Mạnh hơn, mạnh hơn nữa nào! Cánh cửa vẫn trơ trơ. Tí lấy hết sức mình lao cả khúc cây vào cánh cửa một lần nữa. Nó chợt thấy miếng ván bên dưới nứt ra một đường dài, bèn đạp mạnh vào đó. Tấm ván bung ra. Không chậm trễ, Tí chui ngay vào trong nhà.
Khói mịt mù và cay xé mắt. Tí vừa quờ quạng vừa gọi :
- Bé ơi! Bé!
Không có tiếng trả lời. Phòng trước không có ai, phòng ngủ : trống rỗng, nhà bếp : chỉ thấy xoong và chảo. Đứa bé ở đâu? Chợt Tí nghe dưới gầm giường có tiếng rên rỉ. Tí cúi xuống quơ tay tìm, đụng nhằm mớ tóc mềm mại. Thì ra đứa trẻ sợ quá chui xuống đây trốn.
Tí ôm đứa bé lao ra ngoài nhưng lửa đã bén đến bịt mất lối rồi. Tí bèn giựt phăng nút áo, cởi áo ra dập lửa mở đường thoát. Cái áo bắt lửa cháy phừng phừng. Không hiểu Tí tìm đâu ra sức mạnh mà chỉ đạp vài cái, tấm vách sau bỗng thủng một lỗ lớn. Nó ôm đứa bé nhảy qua lỗ trống ra ngoài. May thay, phía sau nhà uốn lượn con rạch nước chảy lững lờ. Vẫn ghì chặt đứa bé trong người, Tí lao xuống dòng nước mát và bơi qua bờ bên kia…
Tí đi theo bờ kênh. Đứa bé vẫn ôm chặt lấy cổ Tí.
Tí qua một cây cầu, đi vòng lại khu nhà vừa bị hoả hoạn. Giữa đám đông nhốn nháo, một người đàn bà đầu tóc rũ rượi đang vật vã khóc “Ối, con ơi là con!”
Đứa bé nhìn thấy bà kêu lên mừng rỡ : “Má! Má!”. Người đàn bà ôm chặt con vào lòng, chẳng muốn rời ra. Bà lắp bắp cảm ơn Tí, nói không nên lời.
Còn Tí lẳng lặng ra về. Bấy giờ nó mới thấy vai đau rát : trong lúc cố đưa đứa bé ra khỏi ngôi nhà đang cháy, nó bị một cây kèo rơi trúng. Tí nghĩ : “Nhằm nhò gì. Vài bữa là khỏi ngay.” Nhưng nó bỗng giật mình kêu : “Chết chưa! Cái áo!”.
Đúng. Cái áo nó đã cởi ra để dập lửa mở lối thoát. Và trong túi cái áo cháy đó, nằm gọn số tiền mua xe đạp !
Nó quay lại tìm nhưng vô ích. Làm gì còn áo. Chỉ ngổn ngang những tro và than mà thôi!
Vậy là mất toi chiếc xe đạp hằng mơ ước. Mất toi một năm trời làm lụng vất vả. Tí tiếc ngẩn ngơ như người lạc hồn.
Nhưng nhớ lại nét mặt hân hoan của người mẹ khi đón nhận đứa con, nhớ đến hai cánh tay bé bỏng của đứa bé ôm chặt lấy cổ Tí khi lôi nó ra khỏi gầm giường ngôi nhà đang cháy, Tí bỗng cảm thấy một niềm vui dịu dàng dâng lên trong lòng. Tí nghĩ : “Đành làm Đôn Kihôtê cưỡi lừa thêm một năm nữa vậy. Rửa chén thêm một năm nữa cũng được thôi”.
Và “chiến dịch SS 10” vẫn tiếp tục.
(*) Dựa theo chuyện có thật : Một thiếu niên Hội Chữ Thập Đỏ quận Một xông vào đám cháy cứu thoát một em bé.
