Tôi nói trôi chảy dù mắc rất nhiều lỗi, nhưng nếu mà sợ mắc lỗi thì tôi lại chẳng bao giờ dám mở miệng ra nói. Giáo viên của tôi vẫn bảo người ta không thể học được cái gì mà không mắc lỗi. Thế nên có lúc tôi còn cố tình phạm lỗi để xem dùng cách đấy có đúng không. Tôi luôn tích cực luyện nói và viết, nhưng tại sao vẫn không tránh được các lỗi câu? Tôi phải khắc phục thế nào? Thanh Hải (Hà Nội).
Trả lời: Bạn có ý thức chịu khó thực hành như vậy là rất quý. Tuy nhiên, một số quan điểm của bạn về cách học tiếng Anh có vẻ chưa được toàn diện và đang bị tuyệt đối hoá. Có thể bạn nghĩ...
· “Chỉ có thực hành nhiều mới trở nên thành thạo”
Nếu bạn mắc nhiều lỗi câu, thì nói và viết không phải là cách để loại trừ mà ngược lại, còn củng cố thêm các lỗi đó. Bạn phải nhận thức được rằng nói không thể giúp nâng cao ngữ pháp và vốn từ của bạn. Điều này rất dễ hiểu. Bạn có thể tự dạy mình một từ mới được không? Nếu bạn không biết nói từ “Good-bye” (Tạm biệt), liệu bạn có tự sáng tạo ra cách nói của riêng bạn được không? Tất nhiên là không rồi. Bạn chỉ có thể học được từ đó bằng cách đọc hoặc nghe tiếng Anh mà thôi. Hoặc lấy một ví dụ về một ngôn ngữ bạn không biết, tiếng Ý chẳng hạn. Ngay bây giờ bạn hãy thử học tiếng Ý bằng cách nói vài câu. Bạn cứ nói đi, đừng ngại, “chỉ có thực hành nhiều mới trở nên thành thạo”. Rõ ràng là bạn không thể rồi, vì bạn cần thấy một vài câu ví dụ về tiếng Ý đã. Như vậy, cách chủ yếu để học một ngôn ngữ trước hết là đọc và nghe các câu bằng ngôn ngữ đó.
Vậy bạn nên làm gì nếu bạn không thể ngăn các lỗi câu? Nếu mắc lỗi tức là bạn không biết nói câu đó bằng tiếng Anh như thế nào. Bạn cần học cách diễn đạt các câu đó, nhưng không phải bằng cách nói hay viết, mà bạn phải đọc và nghe các câu tiếng Anh chuẩn. Bạn có thể nói và viết sau đó, khi mà bạn đã thiết lập được các câu đúng và muốn tăng cường độ trôi chảy (tốc độ).
· “...giáo viên có thể sửa các lỗi sai nhằm giúp tôi tiến bộ hơn”
Việc sửa lỗi có thể giúp ích cho bạn nếu mỗi tuần bạn mắc một số lỗi sai. Nhưng khi có quá nhiều lỗi, bạn không thể tập trung vào tất cả các lỗi đã được sửa. Nếu giáo viên sửa tới 20 lỗi trong một bài viết của bạn, thì bạn có thể nhớ được bao nhiêu trong số đó? Hơn nữa, không phải lúc nào giáo viên cũng ở bên cạnh bạn. Nếu bạn đang tự viết e-mail hay đang nói với ai khác thì sao? Những người khác thường bỏ qua các lỗi sai của bạn, giáo viên cũng chẳng bao giờ chỉ ra tất cả các lỗi đó. Như vậy, chiến đấu với lỗi sai của mình thật chẳng dễ dàng gì, thế nên nhìn chung, tốt hơn là cố tránh mắc các lỗi câu.
· “...nếu sợ mắc lỗi thì tôi lại chẳng bao giờ dám mở miệng ra nói”
Trước hết, hãy cố gắng nói cẩn thận bằng cách sử dụng các quy tắc để không mắc lỗi khi nói (dùng ngôn ngữ đơn giản, nói chậm và cẩn thận, chỉ nói những gì mình biết...). Nếu bạn vẫn mắc nhiều lỗi (hơn 1 lỗi trong 3 câu), hoặc là các quy tắc khiến bạn mất hết cả hứng thú, thì có lẽ là ngay lúc này bạn chưa nên nói. Thay vào đó, hãy cố đọc và nghe để lĩnh hội được nhiều hơn.
· “...người ta không thể học được cái gì mà không mắc lỗi”
Quan niệm này rất đúng, nhưng bạn cũng cần tin là bạn có thể học tiếng Anh mà hầu như không mắc lỗi sai nào. Bạn có thể lưu vào não những câu đúng rồi bắt chước các câu đó. Bạn chỉ đơn giản làm theo các ví dụ đúng mà thôi. Nếu bạn viết hoặc nói những câu tương tự các câu tiếng Anh chuẩn (trong sách, trong từ điển, hoặc nghe người bản xứ...) thì bạn rất khó bị mắc lỗi sai.
· “...cố tình phạm lỗi...”
Một cách học thú vị! Đôi khi bạn cũng có thể nói hoặc viết cái gì đó mà bạn nghĩ là sai. Bạn có thể làm thế nếu bạn muốn học cách diễn đạt một câu bằng tiếng Anh. Chẳng hạn, nếu đang nói chuyện với người bản xứ, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
1. Bạn nói: "I'm not sure how to say this in English, but ..." (Tôi không chắc trong tiếng Anh câu này nói thế nào, nhưng...), sau đó đọc câu của bạn (mà có thể bị sai).
2. Người kia có thể nói cho bạn cách nói câu tiếng Anh đó một cách chính xác.
3. Bạn học cách nói câu đó cho thật đúng.
Nhưng cần lưu ý là cách học này chỉ an toàn nếu: 1) bạn biết câu mình đang nói có thể sai; 2) bạn phải chắc chắn người kia sẽ sửa cho bạn nếu bạn mắc lỗi; 3) thỉnh thoảng mới dùng cách này.
Chúc bạn sớm khắc phục được điểm yếu và luôn phát huy được thế mạnh của mình!