Thay thế cho “If”

Ngoài liên từ if dùng trong câu điều kiện, chúng ta còn có thể sử dụng một vài cụm từ sau để thay thế cho if nếu chúng ta muốn nhấn mạnh vào những điều kiện xung quanh sự việc hay hành động, có nghĩa là việc đó chỉ xảy ra nếu như một việc khác cũng xảy ra (hay trong một điều kiện cụ thể nào đó). Những cụm từ đó là

only if (chỉ khi)
provided (that)/ providing (that) (miễn là)
so long as/ as long as (miễn là)
on condition that (với điều kiện là)

Lưu ý rằng provided (that) / providing (that) mang tính trang trọng hơn là as long as / so long as, còn on condition that mang tính dứt khoát và trang trọng hơn cả. Xét các ví dụ sau đây:

We will lend you the money on condition that it is repaid within 12 months.
(Chúng tôi sẽ cho bạn vay tiền với điều kiện là nó sẽ được hoàn trả trong vòng 12 tháng).
We will lend you the money provided (that) you can repay it within 12 months.
(Chúng tôi sẽ cho bạn vay tiền miễn là bạn có thể trả lại cho chúng tôi trong vòng 12 tháng).
I don’t mind talking to the press, but only if my identity is protected.
(Tôi không phiền phải nói chuyện với báo chí nhưng chỉ khi nào tôi được bảo vệ).
You can have the day off today providing (that) you agree to work a double shift tomorrow.
(Bạn có thể nghỉ hôm nay miễn sao là bạn chấp nhận làm hai ca vào ngày mai).
You can borrow my DVD player as long as you return it on Monday.
(Bạn có thể mượn chiếc DVD của tôi miễn là bạn trả lại nó vào thứ hai).

Trong các câu chuyển trực tiếp, gián tiếp chúng ta còn sử dụng whether để thay thể cho if, xem các ví dụ sau đây:

She wanted to know whether I could feed the cat for her while she was away.
(Cô ấy muốn biết liệu tôi có thể trong giúp cô ấy con mèo trong khi cô ấy ra ngoài được không).
I am not sure if I’ll have any free time on Sunday.
(Tôi không chắc chắn liệu tôi có thời gian rảnh vào chủ nhật không).

Nếu chúng ta có hai lựa chọn, đặc biệt trong những câu hỏi có hai phần với OR, chúng ta thường dùng whether chứ không dùng if, xem các ví dụ sau đây:

Let me know whether you can come or not.
(Hãy cho tôi biết bạn có thể đến được hay không).
I asked him whether he wanted to stay in a hotel or a guess house.
(Tôi hỏi anh ta xem liệu anh ta muốn nghỉ lại khách sạn hay là nghỉ lại một nhà nghỉ).
Whether (or not) he will be fully fit when the new football season kicks off, we don’t yet know.
(Liệu anh ta có thể hoàn toàn bình phục khi mùa bóng mới bắt đầu hay không chúng tôi vẫn chưa thể biết được).

So sánh hai câu điều kiện sau, một câu dùng whether và một câu dùng if:

I’ll come with you to the hospital if you want me to.
(Con sẽ đi đến bệnh viện cùng mẹ nếu mẹ muốn con đi).
I’m coming with you to the hospital whether you want me to or not.
(Mẹ sẽ đi tới bệnh viện cùng con dù cho con có muốn hay không).
Trong câu đầu tiên, người nói là đứa con có nhiều lựa chọn: cô ấy có thể đi một mình, đi với một người bạn, đi với mẹ... vì vậy người ta mới sử dụng if. Ngược lại trong câu thứ hai, người nói lại là người mẹ và ở đây chỉ có thể xảy ra một trong hai khả năng, đó là: hoặc mẹ sẽ đi cùng cô bé hoặc không, vì vậy người nói mới sử dụng whether trong trường hợp này.