Hôn nhân ngoài giá thú có tỉ lệ cực cao
Chuyện kết hôn tại Trung Quốc bây giờ không còn vấn đề nặng nề và câu thúc như thời phong kiến. Giới trẻ hiện nay tự do hơn bao giờ hết. Khảo sát Christian Science Monitor tại 200 thành phố có dân số hơn 1 triệu cho thấy tình và tiền là hai quan niệm thay đổi sâu sắc nhất xã hội Trung Quốc hiện đại. Hẹn hò và lãng mạn đã thế chỗ cho suy nghĩ “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó”. Xã hội hiện đại đầy rẫy “ngoại cảnh” tác động đến quan niệm hôn nhân. Tiểu thuyết diễm tình xuất hiện tràn lan như nấm sau mưa và ngày càng có nhiều thanh niên tự lập sống xa bố mẹ.
Giới nữ cũng bắt đầu sống bằng chính đồng lương mình kiếm được và thế là tội gì bỏ phí một cuộc sống thoải mái với chút hương vị ái tình? Quan hệ hôn nhân ngoài giá thú hiện ở tỉ lệ cực cao và nhiều trường hợp thật ra chỉ là lối sống buông thả với “tinh thần” tiền là trên hết. Một trong những ví dụ là Yu Weijing. Đến Bắc Kinh theo đại học, Yu Weijing đã cặp bồ với một “chú” 40 tuổi, ly dị, có một con trai và một tiệm thuốc tây. Chàng thuê nhà cho nàng và mỗi tháng họ gặp nhau 5 ngày. Hiện tại, Yu Weijing đã cặp bồ với một doanh nhân khác và bản thân cũng chẳng biết quan hệ này kéo dài đến chừng nào...
Trung Quốc có một trật tự xã hội phong kiến tồn tại hơn 3.000 năm nhưng khái niệm hẹn hò chỉ mới xuất hiện nửa thập niên trở lại đây. “Tư duy” phái nam chủ động bây giờ đã “xưa rồi Diễm”! Con gái mời con trai thì có gì đáng xấu hổ? Và thế là những cuộc hẹn chớp nhoáng qua điện thoại khi hai người chỉ mới nói chuyện lần đầu vài phút đã bùng nổ như một hiện tượng xã hội. Đám cưới cũng ầm ĩ hơn. Thập niên 1980, một đám cưới chỉ tốn 40 USD nhưng bây giờ 4.000 USD là chuyện thường. Kết hôn rồi, cô dâu và chú rể cũng không sống chung bố mẹ.
Hiện có khoảng 60%-70% cặp mới cưới đều sống riêng. Và hậu quả ngày càng có nhiều vụ tan nát hôn nhân. Theo Christian Science Monitor, chỉ riêng tại Thượng Hải, 1/3 cuộc hôn nhân thế hệ trẻ đều đã “vãn tuồng” sớm vài năm gần đây. “Truyền thống gia đình đã thay đổi, trở nên nhạt nhẽo và ít ý nghĩa hơn” – nhận xét của Dong Zhiying, học giả thuộc Viện Khoa học xã hội Trung Quốc – “Quan niệm con cái chăm sóc bố mẹ dần nhạt phai. Trong quá khứ, ý kiến bậc cao niên là trên hết, người nhỏ chỉ biết nghe theo và kính trọng. Ngày nay, thành phần trí thức và sự phát triển của kinh tế thị trường đã đến quá nhanh và làm thay đổi cấu trúc gia đình.
Người trẻ không còn kính trọng người già. Họ dựa vào khả năng mình – học đại học, tự lập và tự quyết định”. Đúng là cuộc sống hiện đại đã ảnh hưởng rất nhiều. Trung Quốc hiện có 400 triệu người dùng điện thoại di động và theo một cách không hề giống như phương Tây, thanh niên Trung Quốc xem điện thoại di động và Internet là công cụ thể hiện sự tự do trong quan hệ xã hội. Khoảng cách thế hệ là điều trở thành vấn đề bắt đầu được mổ xẻ. Lấy ví dụ trường hợp Liu Jin. Ngày nọ, cậu ấm nhà cô đưa về một con bé mũm mĩm. Liu Jin hớn hở, coi như mình sắp có con dâu. Thế rồi, hôm khác, thằng nhỏ lại rủ về một con bé khác rồi đứa khác nữa...
Sống thực dụng
Điều đáng chú ý nhất là lối suy nghĩ thực dụng của thanh niên thời nay. “Bây giờ, khi gặp bạn trai, con gái chẳng úp mở gì và cứ hỏi thẳng toẹt: “Anh có nhà không?”, “Anh có xe hơi không?” – lời kể của Xia Xueluan, giáo sư Đại học Bắc Kinh. Việc ngày càng có nhiều gia đình giàu hơn cũng là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng quan niệm hôn nhân. Cha mẹ gia đình giàu thường quá nuông chiều con, đặc biệt con trai. Tỉ lệ kết hôn tại Trung Quốc thật ra khá ổn định.
Năm 2006, có 9,45 triệu đám cưới (tăng 1,2 triệu so với năm trước). Tuy nhiên, tỉ lệ ly dị lại tăng nhanh, gấp ba trong hai thập niên qua. China Daily (ngày 25-5-2007) cho biết tỉ lệ ly dị Trung Quốc năm 2006 tiếp tục tăng 7%, với hơn 1,9 triệu cặp rã gánh, nhiều hơn năm trước 128.000 cặp. Một chuyện hiếm có ngày xưa bây giờ cũng xuất hiện nhan nhản: ngày càng có nhiều người đồng tính.
Trung Quốc hiện có 40 triệu người đồng tính (khoảng 3% dân số) và cũng có một số trường hợp hy hữu nhưng bản chất sự việc đã cho thấy tính nghiêm trọng của vấn đề. Có chuyện thuật rằng, một nam sinh viên Bắc Kinh đã bỏ ra 90 USD để mua nước ngọt và kẹo tặng cho tất cả nữ sinh viên ở dãy ký túc xá đối diện, với thỏa thuận rằng cô nào “đồng ý” thì tối hôm đó ra tín hiệu đèn phòng để cậu biết mà mò vào! Rõ ràng sự việc nhỏ này đã tiềm ẩn một vấn đề không nhỏ chút nào!
